చాటువు- శివకేశవ స్తుతి శ్లోకము

  చాటువు-శివకేశవ స్తుతి శ్లోకము

https://cherukuramamohanrao.blogspot.com/2020/09/blog-post.html

ఈ శ్లోకమును ఒకపరి పరికించండి. చూడండి:

పన్నగధారి కరాగ్ర: గంగోమా లక్ష్మితో గదాగ్ర భుజ: l

శశి ఖండ శేఖర ఉమా పరిగ్రహో ముహురనాది రవతు త్వామ్ll

ఈశ్లోకములో కవి శివ పరమయిన అర్ధమూ, విష్ణు పరమయిన అర్ధమూ  వచ్చే 

విధముగా  రచన చేసినాడు. ముందుగా శివ పరమయిన అర్ధమును చూద్దాము. శివ పరముగా అర్ధం చెప్పుకునే సమయములో శ్లోకము లోని పదచ్ఛేదము ఈవిధముగా ఉంటుంది:

పన్నగధారి,  కరాగ్ర:,  గంగా, ఉమా లక్షిత:,   గదా, అగ్ర భుజ:,  శశి ఖండ శేఖర:,   

ఉమా పరిగ్రహ:,  అనాది:, ముహు:, త్వామ్ , అవతు. అన్వయ క్రమం ఇలా 

ఉంటుంది: పన్నగధారి:, గంగా ఉమా లక్షిత:, అగదోగ్ర భుజ:, శశిఖండ శేఖర:, 

ఉమా పరిగ్రహ:, అనాది: , మహు:, త్వామ్ అవతు !

కవి ఈ శ్లోకంలో శివునికి  అన్వయించుతూ  ఈ విశేషాణములను వాడుట జరిగింది. 

పన్నగధారి = పామును ధరించిన వాడు

గంగో మా లక్షిత: = గంగ + ఉమా లక్షిత: = గంగా పార్వతులచే కోరబడిన వాడు

అగదోగ్ర భుజ: = భుజాల మీద బాహుపురులు, స్వర్ణాభరణాలు ధరించిన వాడు        

శశిఖండ శేఖర:   =    చంద్ర రేఖను అలంకారంగా ధరించిన వాడు.

ఉమా పరిగ్రహ:  =  పార్వతిని భార్యగా స్వీకరించిన వాడు

అనాది: = పుట్టుక లేని వాడు

మహు:, త్వామ్ అవతు =  సదా   మిమ్ము కాపాడు గాక !  

   భావము: చేతులకు పాములను కంకణములుగా ధరించినవాడు అని అన్వయము, 

గంగా, పార్వతుల ప్రియ నాథుడూ, భుజాలకు చక్కని భుజ కీర్తులు, బంగారు 

ఆభరణాలూ ధరించిన వాడూ, చంద్ర రేఖను తల మీద అలంకారంగా ధరించిన 

వాడూ , పార్వతీ దేవిని తన శరీరమున సగ భాగముగా కలిగిన వాడూ, పుట్టుకే లేని 

వాడూ అయిన పరమేశ్వరుడు ఎల్లప్పుడూ మిమ్ములను చల్లగా కాపాడు గాక !

ఇక, ఈశ్లోకము లోని అర్ధాన్ని విష్ణు పరంగా చెప్పు కొనవలెనంటే, కవి శివునికి 

వాడిన విశేషణములలోని తొలి అక్షరములను తొలిగించి చదువుకొనవలసి 

ఉంటుంది. అప్పుడు  పదచ్ఛేదము ఈవిధముగా ఉంటుంది:

నగధారి, కరాగ్ర: ,  గో, మా లక్షిత: , గద: , అగ్ర భుజ:, శిఖండ శేఖర:,  మా, 

పరిగ్రహ: , అనాది: , ముహు:, త్వామ్ , అవతు. అన్వయ క్రమం ఇలా ఉంటుంది: 

కరాగ్ర:, నగధారి, గో,మా లక్షిత:, అగ్ర భుజ: గద:, శిఖండ శేఖర:, మా , పరిగ్రహ: , 

అనాది: , త్వామ్, ముహు:, అవతు.

కరాగ్ర: నగధారి  =       గోవర్ధన పర్వతాన్ని ఎత్తిన వాడు

గో = ఆవుల చేత,

మా = లక్ష్మీదేవి చేత

లక్షిత: = కోర బడిన వాడు ( అంటే, గోవులకు , లక్షీ దేవికి ప్రభువు అయిన వాడు )

గద: అగ్ర భుజ: = భుజం మీద కౌమోదకి అనే గదను ధరించిన వాడు

శిఖండ శేఖర:  =  శిరసున నెమలి పింఛం ధరించిన వాడు

మా = లక్షీ దేవిని

పరిగ్రహ: = భార్యగా స్వీకరించిన వాడు

అనాది: = ( న+ఆది అంటే మొదటి అక్షరాలు తీసివేయగా మిగిలిన పదము)

విష్ణువు =సర్వ వ్యాపకుడు

ముహు: , త్వామ్, అవతు =      సదా మిమ్ము కాపాడు గాక !

భావం:  గోవర్ధన పర్వతాన్ని ఎత్తిన వాడూ,  గోవులకూ, లక్ష్మీ దేవికీ ప్రభువూ, భుజాన 

గదనూ, తల మీద నెమలి పింఛాన్నీ ధరించిన వాడూ, రమాపతి అయిన వాడూ, 

పుట్టుక లేని వాడూ అయిన శ్రీ మహా విష్ణువు మిమ్ములను ఎల్లప్పుడూ కాపాడు గాక !

స్వస్తి.